FINALIŚCI 2016

Sandra Szwarc

SUPERNOVA LIVE

Czarna komedia napisana w rytmie rap, zainspirowana kryminalną legendą Nowej Huty. Akcja sztuki dzieje się na przełomie lat 40. i 50. XX wieku. W ogniu rewolucyjnych przemian (wymuszonej urbanizacji i wzmożonej industrializacji) rodzi się nowe miasto: „kute na siłę, kiłę i mogiłę” przez: „las rąk narodowych”. U stóp monumentalnego pomnika Lenina i tuż obok starego grodu Kraka, rozbłyska gwiazda socjalizmu: „miasto, nówka sztuka, nówka huta”, w którym grasują „bestie z Hadesu” i trup ściele się gęsto.

Absurdalne śledztwo, rodem z kryminałów klasy D, prowadzi niedorzeczny bohater: „sierżant lwie serce (…) ukuty ze stali narodowej”.  Milicjant Twardowski, ludowy Iron Man, napotyka na swojej drodze barwnych „lokalsów”: Panią Leokadię – „mięsną trendsetterkę”, Piękną Edytę – śpiewaczkę knajpianą z baru „Meksyk”, miejscową Dulcyneę i… prawdziwych ludożerców.

W dramacie Sandry Szwarc na moment ożywają duchy PRL-u. Z mozaiki złożonej z fragmentów ówczesnych kronik filmowych, komunikatów prasowych, rysunków i piosenek – cytowanych przez autorkę, wyłania się gęba socrealizmu. W ową językową propagandę sukcesu wdziera się jednak od pierwszych stron dramatu, inny, społecznie zaangażowany, interwencyjny język – muzyka rap. Mc Osiedle, Hypeman i Laska – odjazdowi wodzireje i kreatorzy świata przedstawionego, idą pod prąd propagandowej narracji i demaskują system. W ich monologach Nowa Huta przestaje się rymować z Utopią. „Czerwone miasto” tak naprawdę jest piekłem na ziemi i „złą wylęgarnią”, które jednak na szczęście, jak to w bajkach bywa, okazuje się efemerydą, kolosem na glinianych nogach:

„(…) już Supernova nie mruga tak mocno (…) blasku nie ma, finito, koniec z epoką sentymentu, całą na bogato. Kiedyś gwiazda tu znowu zawita, inna może, lepsza, mruczy, wypatrujcie jej kiedy będzie świtać, nad ranem, gdy wszyscy spać będą, przykryci przez nocy atrament, wzejdzie nad kleksy nocne, ponad chmur firanę, i da znów upust swym popędom, pędząc wściekle, w ognia zimnego szale, gazów i płynów nawale”.

Sandra Szwarc (1989) – absolwentka Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku w klasie fortepianu, wiedzy o teatrze Uniwersytetu Gdańskiego oraz Południowobałtyckiej Akademii Teatru Niezależnego. Finalistka Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej 2015 za sztukę Von Bingen. Historia prawdziwa (prapremiera Teatr Czarny Kwadrat/Teatr Gdynia Główna, marzec 2015, reż. Błażej Tachasiuk). Słuchowisko zrealizowane na podstawie tekstu sztuki przez Teatr Polskiego Radia w reżyserii Waldemara Modestowicza zostało zakwalifikowane do finału jubileuszowego XX Festiwalu Prix Marulic w Chorwacji. Obecnie współpracuje z Teatrem Miniatura w Gdańsku, gdzie zajmuje się wykonywaniem muzyki na żywo do spektaklu Krzyżacy (reż. Jakub Roszkowski).